Mindfulness – na czym polega trening uważności w życiu codziennym?
Mindfulness to inaczej trening uważności, który uważany jest za swoiste ćwiczenie umysłu oraz przekuwanie zdobytych doświadczeń i przeżyć w swoją korzyść. Polecany jest on głównie osobom, które nie radzą sobie ze stresem dnia codziennego, a także wszystkim tym, którzy mają problem z asertywnością oraz nagromadzonymi negatywnymi emocjami. Trening uważności jest też ważny w leczeniu depresji, uzależnień czy leczeniu osób z syndromem Dorosłego Dziecka Alkoholika. Towarzystwa zdrowia psychicznego, a także tysiące pacjentów podkreśla, że warto wykorzystać Mindfulness po zwyciężonej walce ze stanami depresyjnymi, zaburzeniami odżywiania i napadami nerwicy.
Czym jest trening uważności?
Trening uważności Mindfulness jest coraz popularniejszy na całym świecie. Stworzony został przez amerykańskiego profesora medycyny Jon-Kabat-Zinn’a, który jest również założycielem Ośrodka Uważności w Medycynie, Opiece Zdrowotnej i Społeczeństwie Wydziału Medycznego University of Massachusetts. To właśnie ten specjalista zaproponował model skutecznych ćwiczeń dążących do uzyskiwania tzw. „uważności”. Jak sam mówił, jest nim:
Stan świadomości będący wynikiem intencjonalnego i nieoceniającego kierowania uwagi na to, czego doświadczamy w chwili obecnej.
Uszczegóławiając, mindfulness to trening świadomego kierowania uwagi i energii na to, co człowiek doznaje w konkretnej chwili. Ważne jest wtedy niewybieganie w przyszłość i pozostawienie balastu przeszłości. Trening uważności pozwala odsunąć na bok tzw. filtr ukształtowanych wcześniej poglądów i doświadczeń tak, by móc odbierać nowe zdarzenia takimi, jakie są naprawdę. Pomagają w tym specjalne ćwiczenia medytacyjne, a także elementy terapii poznawczej. To dlatego trenerami treningów Mindfulness są często psychoterapeuci tacy jak Edyta Filec, która prowadzi gabinet psychoterapii BETTER LIFE CENTRE w Katowicach.
Metody stosowane przy treningu uważności
Metod stosowanych przy treningu uważności jest kilka. Wyróżnić można cztery podstawowe z nich:
- MBSR – Redukcja Stresu Oparta na Uważności – opiera się m.in. o trwałe zmniejszanie objawów fizycznych i psychicznych; o redukcję bólu i dyskomfortu życiowego; o poprawę samooceny; o rozwój umiejętności efektywnego radzenia sobie w sytuacjach stresowych; o poznawanie technik wprowadzania organizmu w stan relaksu;
- MBCT – Terapia Poznawcza Oparta na Uważności – opiera się o techniki prowadzące do stanu uważności tak, by dążyć do dobrego samopoczucia i zdrowia psychicznego, a także pozostawania w teraźniejszości, bez rozmyślania o przeszłości i martwienia się o przyszłość. MBCT przeciwdziała depresji i innym schorzeniom podłoża psychicznego;
- MBLC – Życie w Oparciu o Zasady Uważności – opiera się o odkrywanie zasad uważności i ich stosowanie w domu, pracy, wśród znajomych;
- BREATHWORKS – trening medytacji i skupienia się na oddechu – skierowany przede wszystkim do osób żyjących z chronicznym bólem, chorobą i związanym z nimi stresem.
Cel treningu uważności
Zarówno psychoterapeuci, jak i terapeuci Mindfulness zauważają, że wielu z nas żyje przeszłością. Oznacza to, że podświadomie i świadomie rozpamiętujemy niepomyślne wydarzenia oraz traumy, obarczając się winą, poczuciem wstydu, a nawet odpowiedzialnością za los innych. Dotyczy to również sytuacji wybiegania w przyszłość i kreowania w głowie czarnych scenariuszów. Niestety funkcjonowanie w dniu codziennym w ten sposób zabija w nas poczucie szczęścia, spełnienia oraz możliwości dostrzegania szans, okazji i piękna nawet najmniejszych chwil. Człowiek, który zapomina o teraźniejszości to człowiek, który umysłem i duchem jest w pewien sposób martwy. Jego wewnętrzna równowaga emocjonalna jest zaburzona, a to może prowadzić do rozwoju depresji, nerwicy czy innych stanów lękowych.
Celem treningu uważności jest zatem ukierunkowanie pacjenta na przeżywanie najprostszych chwil i na czerpanie z nich radości oraz ważnej energii witalnej. Stosowane techniki pomagają nauczyć się trudnej sztuki koncentracji i relaksu, a także wskazują metody radzenia sobie ze stresem. Mindfulness umożliwia zmniejszenie napięcia nerwowego oraz wypracowanie umiejętności samoistnego uspokajania się w stresowych sytuacjach. Celem treningu jest również podwyższanie własnej wartości, w tym asertywności, zarówno w stosunku do własnej osoby, jak i do innych. Prócz tego trening uważności uczy tłumienia gniewu oraz wspiera leczenie psychoterapeutyczne osób z depresją, nerwicą, syndromem DDA itp.
Podsumowując, Mindfulness to trening, podczas którego można nauczyć się życia w harmonii z innymi ludźmi. Jak podkreślają zaś terapeuci, spokojne życie pozwala znacznie je wydłużyć i przede wszystkim gwarantuje czerpanie z niego garściami.